การสร้างบ้านเอง นับว่าเป็นแนวความคิดที่เหมาะสำหรับผู้ที่มีที่ดินอยู่แล้ว รวมทั้งมีไอเดียที่อยากจะสร้างบ้านเอง เพื่อฟังก์ชั่นด้านในภายตอบสนองความต้องการสำหรับการใช้สอยของพวกเราเยอะที่สุด แต่อาจจะไม่รู้ว่าต้องเริ่มยังไง ในความเป็นจริงแล้วการเตรียมการสร้างบ้าน เพื่ออยู่เองนั้นมีขั้นตอนสำคัญๆที่ควรรู้อยู่ 7 ขั้นตอน ลองมองว่ามีอะไรบ้าง เพื่อเป็นแถวทางให้กับผู้พอใจนำไปประยุกต์กัน
1. ที่ดินพร้อมสร้างบ้านเอง
ลำดับแรกของการ
สร้างบ้านเองหมายถึงควรมีที่ดินที่พร้อมจะสร้างที่พักอาศัย ซึ่งจะต้องผ่านการเรียนมาแล้วว่า อยู่ภายในเขตพื้นที่ที่สามารถก่อสร้างที่อยู่อาศัยได้ มีกระแสไฟฟ้า ประปาผ่าน เพื่อพร้อมสำหรับเพื่อการพักอาศัย
2. จะต้องกลบที่ดินหรือเปล่า
สิ่งหนึ่งที่จำเป็นต้องพิจารณาก่อนการเตรียมตัวสร้างบ้านเอง คือ ที่ดินที่เรามีต้องกลบหรือเปล่า ซึ่งถ้าประเมินแล้วว่า ไม่ต้องกลบ ก็เริ่มขั้นตอนต่อไปได้เลย แต่ถ้าหากพิจารณาดูแล้ว ที่ดินของพวกเราค่อนข้างต่ำ เสี่ยงกับสภาวะน้ำหลาก ก็จะต้องถมดิน ซึ่งบางทีก็อาจจะกลบสูงยิ่งกว่าถนนคอนกรีตราวๆ 50 เมตร
3. คิดแผนเรื่องงบประมาณ
อีกหนึ่งขั้นตอนสำคัญของการสร้างบ้านเองหมายถึงงบประมาณ ที่จริงแล้วค่าถมที่ดินก็ควรจะอยู่ในงบประมาณของพวกเรา แต่ว่าคนไม่ใช่น้อยก็นิยมที่จะซื้อที่ดิน กลบที่ดินไว้ก่อน ยังไม่เริ่มก่อสร้าง ด้วยเหตุผลดังกล่าว จึงขอวางหัวข้อเรื่องงบประมาณไว้เป็นลำดับที่ 3 โดยการวางแผนงบประมาณสำหรับในการสร้างบ้าน เป็นของที่จำเป็นมากมาย เพราะนอกจากจะได้รู้งบประมาณทั้งผองที่คาดว่าจำเป็นจะต้องใช้แล้ว ยังเป็นแนวทางในการวางแผนทางการเงินก้าวหน้าอีกด้วย
โดยสามารถคำนวณเงินสดที่พวกเรามี กับเงินกู้ยืมที่จะใช้เพื่อการสร้างบ้านครั้งนี้ คิดแผนให้ละเอียดว่า จะกู้สัดส่วนกี่เปอร์เซ็นต์ และก็ลงเงินสดเองกี่เปอร์เซ็นต์ ซึ่งหลักสำหรับเพื่อการคิดของแต่ละคนแตกต่าง บางคนอยากลงเงินสดเยอะแยะ เพราะว่าไม่อยากเสียดอกเบี้ย แต่ว่าบางบุคคลมองว่า หากกู้ได้หมด ก็จะกู้ เพื่อนำเงินสดที่มีสำรองไว้ใช้อย่างอื่น
4. หาแบบบ้าน/ว่าจ้างวาดแบบ
ขั้นตอนต่อจากนี้ไป จะเขียนในกรณีที่พวกเราจะสร้างบ้านเองด้วยการจ้างผู้รับเหมา ไม่ได้ใช้บริการบริษัทรับสร้างบ้าน เพื่อให้เห็นภาพของการเตรียมตัวสร้างบ้าน ครบทุกขั้นตอน เนื่องจากว่าแม้จ้างบริษัทรับสร้างบ้าน จำนวนมากและก็จะทำงานให้เราหมดทั้งหมดทุกอย่าง รวมทั้ง ขั้นตอนทางการด้วย (สุดแต่บริษัท บางบริษัทให้พวกเราปฏิบัติการทางด้านราชการเอง บางบริษัทก็จะดำเนินการให้ รวมทั้งคิดค่าบริการรวมไปแล้ว)
โดยกระบวนการหาแบบบ้าน/จ้างวาดแบบ ให้ลองหาแบบบ้านที่อยากได้ ใบหน้าประมาณไหน ปรารถนาพื้นที่ใช้สอยประมาณเท่าไร ฟังก์ชั่นบ้านเป็นเยี่ยงไร ต้องการกี่ห้องนอน กี่ห้องอาบน้ำ ห้องนั่งเล่น ห้องทำงานด้านล่าง ครัวไทย ห้องครัวแยก ฯลฯ
ต่อจากนั้น จำเป็นต้องจ้างวาดแบบ เพื่อจะนำแบบงี้ไปขอก่อสร้าง และก็ว่าจ้างผู้รับเหมาก่อสร้างก่อสร้างบ้านของเราตามแบบที่พวกเราอยาก ซึ่งแบบบ้านของเราจำเป็นที่จะต้องผ่านการเซ็นแบบรับรองโดยวิศวกรแล้วก็คนเขียนแบบ จึงจะนำไปยื่นขอได้
หมายเหตุ ถ้าเกิดว่าไม่มีแบบในใจ หรือไม่อยากเสียค่าใช้จ่ายส่วนนี้ สามารถขอแบบบ้านมาตรฐานกับทางสำนักงานเขตท้องถิ่นได้ ซึ่งแบบนี้สามารถนำไปยื่นขอก่อสร้างได้เลย
5. ขออนุญาตก่อสร้าง
กรรมวิธีขออนุญาตก่อสร้าง
1) ยื่นคำร้องขอก่อสร้างบ้านที่สำนักงานเขตแคว้นในพื้นที่นั้นๆตัวอย่างเช่น สำนักงานเขต จ.กรุงเทพฯ สำนักงานเทศบาล สำนักงานเมืองพัทยา อื่นๆอีกมากมาย ขึ้นอยู่กับแต่ละพื้นที่ของจังหวัดนั้นๆ
2) สำนักงานเขตเขตแดนตรวจทานแบบแปลน โดยเฉพาะในเขตป้ายประกาศใช้ข้อบังคับควบคุมการก่อสร้างตึก หรือกฎหมายแปลนเมืองบ้านหรืออาคาร สิ่งก่อสร้างทุกจำพวกต้องได้รับอนุญาตก่อสร้างบ้านก่อน และก็จำเป็นที่จะต้องก่อสร้างตามแบบแบบแปลนที่ได้รับอนุญาต
3) ได้รับหนังสืออนุญาตให้ก่อสร้าง กรณีที่ไม่ได้รับอนุญาต อาจจะมีการให้ปรับแต่งในบางรายละเอียด ก็จำต้องทำงานปรับแก้ รวมทั้งยื่นขออีกรอบ
4) เมื่อได้ใบอนุมัติก่อสร้างมาแล้ว ควรทำสำเนาอีกทั้งเก็บไว้ ที่ตนเอง ให้นักออกแบบ วิศวกร และผู้รับเหมาก่อสร้าง หรือบริษัทรับสร้างบ้าน ทำงานก่อสร้างบ้านต่อไป
หมายเหตุ: ในระหว่างก่อสร้าง ถ้าเกิดมีเหตุที่ก่อให้เกิดผลกระทบกับเพื่อนบ้าน ชุมชนใกล้เคียง ได้แก่ เสียงดังเกินขณะที่ข้อบังคับระบุ วัสดุที่ใช้สำหรับการก่อสร้างร่วง หรือมีอุบัติเหตุ จนได้รับการร้องทุกข์ หน่วยงานภาครัฐอาจมีคำบัญชาให้หยุดงานก่อสร้างชั่วครั้งคราว ตราบจนกระทั่งขั้นตอนทางกฎหมายจะเสร็จจึงจะมีคำสั่งว่า จะให้ก่อสร้างต่อ หรือให้หยุดก่อสร้างถาวร
ข้อกำหนดเกี่ยวกับระยะร่น
ลักษณะอาคาร ความกว้างถนนหนทาง ระยะร่น
สูงไม่เกิน 2 ชั้น หรือ 8 เมตร น้อยกว่า 6 เมตร จากจุดกึ่งกลางถนนขั้นต่ำ 3 เมตร
สูงเกิน 2 ชั้น หรือ 8 เมตร น้อยกว่า 10 เมตร จากจุดกึ่งกลางถนนหนทางขั้นต่ำ 6 เมตร
สูงเกิน 2 ชั้น หรือ 8 เมตร 10-20 เมตร จากเขตถนนอย่างต่ำ 1 ใน 10 ของความกว้างถนน
สูงเกิน 2 ชั้น หรือ 8 เมตร เกิน 20 เมตร จากเขตถนนอย่างน้อย 2 เมตร
หลักฐานยื่นขออนุญาตก่อสร้างบ้าน
1) กรอกคำขออนุญาตก่อสร้างอาคาร ดัดแปลงอาคารหรือรื้อถอนตึก (ข.1)
2) เอกสารแบบแปลนบ้าน แบบบ้าน แล้วก็รายละเอียดการก่อสร้าง ที่ตามมาตรฐานมีสถาปนิกแล้วก็วิศวกรเป็นผู้เซ็นการันตีแบบ (ในกรณีที่ไม่มีสถาปนิก สามารถขอแบบบ้านมาตรฐานจากสำนักงานเขตแคว้นในจังหวัดนั้นๆได้)
3) ใบรับรองจากสถาปนิกผู้ออกแบบบ้าน ผู้ควบคุมและก็เอกสารจากวิศวกรงานก่อสร้าง
4) สำเนาโฉนดที่ดินที่จะก่อสร้าง หรือเอกสารสิทธิแสดงความเป็นเจ้าของที่ที่ดินผืนนั้น หรือกรณีเช่าที่ดินปลูกสร้างบ้าน ควรจะมีเอกสารแสดงสิทธิที่ได้รับอนุญาตจากผู้ครอบครองด้วย
5) สำเนาบัตรประชาชน หรือใบสำมะโนครัวเจ้าของอาคาร ในกรณีเป็นนิติบุคคลใช้ใบรับรองการเขียนทะเบียน ในกรณีที่มิได้ไปยื่นขออนุญาตก่อสร้างด้วยตัวเอง ควรจะมีหนังสือแสดงการมอบอำนาจให้กับผู้ที่เป็นตัวแทนสำหรับในการยื่นขออนุญาตก่อสร้าง
หมายเหตุ: จำนวนชุดของเอกสาร จะต้องสอบถามข้อมูลอัพเดตจากสำนักงานเขตท้องถิ่นที่จะยื่นขออนุญาตก่อสร้างบ้าน
6. เริ่มก่อสร้าง
ภายหลังที่ได้ใบอนุญาตก่อสร้างเป็นที่เป็นระเบียบแล้ว ก็เริ่มลงมือก่อสร้างได้ โดยก่อนหน้าที่จะมาถึงขั้นตอนนี้ ตามธรรมดาแล้ว ต้องมีการหาผู้รับเหมาก่อสร้างไว้ก่อนล่วงหน้า เมื่อได้เอกสารสิทธิ์มาก็พร้อมลงมือก่อสร้างได้เลย
โดยการเลือกหาผู้รับเหมาก่อสร้าง ต้องมีการเขียนคำสัญญาการว่าจ้างให้แน่ชัด ระบุประเด็นการจ่ายเงินต่างๆซึ่งการหาผู้รับเหมาที่ไว้ใจได้ที่ก่อสร้างจนจบงาน ก็เป็นเรื่องยาก อันนี้บางครั้งก็อาจจะต้องหาผู้ที่ไว้ใจได้ หรือผู้ที่เคยส่งผลงานมาก่อนแล้ว และก็ได้รับการรับรองว่า ไม่เบี้ยว ไม่เช่นนั้นอาจสูญเงินไม่ ซึ่งอาจจะจะต้องมีความละเอียดรอบคอบสำหรับเพื่อการจ่ายเงินค่าตอบแทน จำต้องไม่เขี้ยวเกินไป เนื่องจากเป็นต้นเหตุที่ทำให้ถูกทิ้งงานได้ และไม่สะเพร่าจนถึงเหลือเกิน
7. ขอเลขที่บ้าน น้ำ กระแสไฟฟ้า
เมื่อก่อสร้างบ้านไปจนเกือบแล้วเสร็จ สามารถเริ่มปฏิบัติงานขั้นตอนของการยื่นเลขที่บ้านได้เลย หรือจะยื่นขอหลังจากที่บ้านสร้างเสร็จและจากนั้นก็ได้ โดยแม้ยื่นภายหลังที่บ้านก่อสร้างเสร็จ จำเป็นที่จะต้องแจ้งต่อนายทะเบียนภายใน 15 วัน หลังจากที่บ้านสร้างเสร็จ ต่อมาก็นำทะเบียนสำมะโนครัวที่ได้รับไปยื่นขอน้ำประปา รวมทั้งไฟฟ้าจากหน่วยงานที่เกี่ยวพันเป็นลำดับถัดไป
นี่เป็นขั้นตอนของการสร้างบ้านเอง เพื่อพักอาศัยเองโดยภาพรวม ซึ่งในความจริง มีเนื้อหาในแต่ละส่วนอีกมากที่ผู้สร้างบ้านเองควรจะศึกษา ตั้งแต่การวางตำแหน่งตัวบ้าน ทิศของบ้าน การรับลม การรับแดด ไปจนกระทั่งเรื่องการเลือกวัสดุอุปกรณ์ต่างๆที่จะใช้ข้างในบ้านที่เราบางครั้งก็อาจจะจะต้องลงมือเองในทุกขั้นตอน แม้ว่าจะอิดโรยสักหน่อย แต่มั่นใจว่าเราจะได้บ้านในแบบที่เราต้องการ